Pisanki wielkanocne [zdjęcia]

Pisanki wielkanocne robisz samodzielnie czy kupujesz? Zobacz, jak można zrobić pisanki samodzielnie oraz poznaj historię malowania jajek.
Jeśli wykonujesz pisanki, prześlij zdjęcia - dla autorów najciekawszych mamy drobne upominki. Szczegóły pod artykułem.

Skąd się wzięła pisanka?

Najstarsze pisanki znaleziono w Mezopotamii. Wykonywano je także w cesarstwie rzymskim. Piszą o nich Owidiusz, Juwenalis i Pliniusz Młodszy. W Polsce najstarsze datuje się na koniec X wieku - znaleziono je na wyspie Ostrówek w Opolu w pozostałościach słowiańskiego grodu.

Nazwa pochodzi od czynności pisania. Niegdyś jajka się "pisało", czyli na skorupce jaja nanosiło się różne wzory rozgrzanym woskiem. Taki sposób jest jeszcze kultywowany w niektórych domach, choć trzeba przyznać, że osobiście częściej wsadzam jajka do różnych barwników, a potem ostrym narzędziem (np. igłą) wyskrobuję białe wzorki. Pisankami dziś nazywamy też te jajka, które oklejono materiałem, pomazano flamastrami czy w jakikolwiek sposób upstrzone.

Jeśli chcesz zrobić pisankę w jej najczystszej postaci, potrzebujesz cienkiej rurki, przez którą płynąć będzie stopiony wosk. Do rozszerzonej u góry rurki wkładasz odrobinę wosku (polecany jest pszczeli) i podgrzewa płonącą świecą. Oczywiście wszelkie inne metody nanoszenia wosku są dozwolone (np. maczanie pisaka w stopionym wosku). Gotowe jajka wkłada się do pojemnika z farbą. Niegdyś używano łupin cebuli lub ochry, które nadawały koloru brunatnoczerwonego. Koloru nabierają te miejsca, na których nie nałożyliśmy wosku. Po zabarwieniu i wysuszeniu jajka zdrapujemy wosk, aby odsłonić miejsca bez farby. Pamiętaj tylko, że jeśli farba będzie rozgrzana, to wosk może sam spłynąć. Można też po zdjęciu wosku wsadzić jajko do innego koloru i uzyskać podwójne kolorowanie.

Rodzaje pisanek

Kraszanki (malowanki, byczki) - gotowanie jajka w wywarze barwnym

• różowy: sok z buraka
• żółtozłocisty: kwiat nagietka, kora młodej jabłoni
• brązowy (rudy): łupiny cebuli
• fioletowy: płatki kwiatu ciemnej malwy
• zielony: listki barwinka, pędy młodego żyta
• czarny: kora dębu, olchy, łupiny orzecha włoskiego

Oklejanki (naklejanki) - ozdobione sitowiem, płatkami bzu, skrawkami kolorowego, błyszczącego papieru, tkaniny itp.

Nalepianki – ozdabianie wycinankami z papieru.

a także rysowanki, skrobanki i drapanki

Znaczenie pisanek wielkanocnych

Niegdyś pisanka miała przynosić szczęście domownikom oraz chronić dom od złych duchów czy żywiołów. Według dawnych wierzeń moc pisanek rośnie wraz z ich wiekiem, czyli im starsza jest pisanka w naszym domu, tym więcej bezpieczeństwa powinna dawać. Pamiętaj o tym, nim wyrzucisz jajka z poprzednich Wielkanocy ;)
Pisanki zakopane pod nowobudowanym domem miały dać solidne trwanie budowli, wystawione w oknie – ochronę przed piorunami, mycie się w wannie z pisanką - zdrowie, urodę i szczęście, a spalenie jaja - ugaszenie pożarów.
Pisanki symbolizują wiosenny rozkwit przyrody oraz nadzieję i wiarę w zmartwychwstanie Chrystusa. Pisanka podzielona i zjedzona podczas wielkanocnego śniadania ma łączyć rodzinę. Pisanki nosi się też jako symbol pamięci na groby bliskich.

Muzea pisanek

Zapewne jest ich więcej - będziemy wdzięczni, jeśli dorzucisz znaną Ci kolekcję w komentarzu.

• muzeum w Kołomyi - wyłącznie pisanki
• Muzeum Rolnictwa w Ciechanowcu - duża wystawa
• Muzeum Etnograficzne w Krakowie - ciekawa ekspozycja

Pochwal się swoimi pisankami! Prześlij zdjęcia na kontakt@yougo.pl
Dla autorów najciekawszych pisanek czekają drobne upominki :)