Wzmianki o wsi Laskowa pochodzą z 1402 roku była ona wtedy własnością rodziny Laskowskich. W roku 1688 zadłużone dobra Laskowa Górna i Dolna zakupił krakowski biskup Jan Małachowski i przekazał Zgromadzeniu Księży Misjonarzy w Krakowie. Przebudowali oni istniejący tam dwór (z 1550 roku), urządzając w nim kaplicę. Księża Misjonarze opiekowali się dworkiem do lat 80. XVIII wieku.
Na początku XIX wieku dwór z zabudowaniami gospodarczymi i ziemią kupili Skrzyńscy, a od nich pół wieku później Żochowscy. W 1924 roku Laskowa trafiła w ręce rodziny Michałowskich. Po wojnie majątek odebrano właścicielom, a źle użytkowany dwór niszczał. Ponad 10 lat temu został odzyskany przez ostatnich właścicieli, państwa Michałowskich i od tego czasu jest systematycznie odnawiany.
Dwór w Laskowej jest parterowym budynkiem nakrytym wysokim gontowym dachem łamanym. Ten rodzaj nakrycia budynku określany jest dachem polskim, w typie zwanym krakowskim. Dwór rozplanowany jest w formie prostokąta podzielonego na trzy podłużne trakty, z sienią pośrodku i pokojami mieszkalnymi po obu stronach, znaczną część traktu północnego zajmuje dawna kaplica [tekst na podstawie książki Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego].
Dwór w Laskowej był obiektem Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulurowego w 2004 roku. Zwiedzony przez nas w 2006 roku.
Obiekt znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej w Małopolsce.
W celu uzgodnienia terminu zwiedzania dworu w Laskowej należy zadzwonić pod numer telefonu: (0-18) 333-30-40.
Zobacz: Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego (2004 rok)
Nawojowa to położona przy drodze z Nowego Sącza do Krynicy miejscowość, założona w XV wieku przez Piotra Nawojowskiego. Między 1580 a 1590 rokiem Nawojowski postawił tutaj murowany dwór.
W 1595 roku dobra nawojowskie przeszły w ręce Grzegorza Branickiego, a w 1601 roku stały się własnością Lubomirskich. Później przez jakiś czas należały do Sanguszków i powróciły do Lubomirskich. W 1763 roku właścicielem Nawojowej został Józef Massalski, który sprzedał ją w 1799 roku hrabiemu Franciszkowi Stadnickiemu. Jego potomkowie rozbudowali rezydencję i powiększyli park będący wokół niej. Stadniccy władali Nawojową aż do lat 40. XX wieku.
W czasie II wojny światowej w pałacu stacjonowały wojska okupantów, a w 1945 roku majątek Stadnickich przejęło państwo. Od 1982 roku mieściła się tutaj siedziba Państwowego Technikum Hodowlanego, a obecnie znajduje się Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego oraz Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Starsza część Pałacu Stadnickich, zawierająca w sobie renesansowy dwór Piotra Nawojowskiego jest dwupiętrowa, z przyporami i wieżyczkami na narożach. W piwnicach zachowały się kamienne sklepienia, na wyższych piętrach portale, piece i posadzki, a w niektórych pomieszczeniach malowane plafony. Zachodnie, nowe skrzydło wzniesione zostało w układzie trzytraktowym. Po kilku przebudowach pod koniec XIX i na początku XX wieku ma ono charakter modernistyczny z elementami neogotyku [tekst na podstawie książki Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego].
Pałac Stadnickich w Nawojowej był obiektem Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego w 2005 roku.
Ptaszkowa to miejscowość malowniczo położona na Sądecczyźnie, u podnóży Beskidu Niskiego. Od pobliskiego Grybowa dzieli ją zaledwie kilka kilometrów. Początki wsi datowane są na XIV w., kiedy to przywilej lokacyjny dla Ptaszkowej wydała królowa Jadwiga, wdowa po Władysławie Łokietku (1336), lecz wieś wówczas nie powstała. Nowy akt lokacji wydał Kazimierz Wielki w 1359 roku, osadzając tu sołtysa Mikołaja de Mestza. Ptaszkowa była wsią królewską, i, jak poświadczają zapiski w księgach sądowych, dość zamożną. Od czasu swego powstania podlegała parafii grybowskiej. Po wzniesieniu miejscowej świątyni w połowie XVI w. stała się samodzielną parafią. Jednak już przed 1618 roku znów została włączona do parafii grybowskiej. Parafię w Ptaszkowej ponownie erygowano ok. 1770 roku.
Kościół jest położony wśród wysokich drzew i otoczony drewnianym ogrodzeniem z bramkami nakrytymi gontowymi daszkami. W pobliżu kościoła wznosi się murowana dzwonnica projektu Zdzisława Mączeńskiego (1930). Drewniana świątynia została zbudowana w 1555 roku przez Jana Joachima Kuklę, cieślę z Grybowa. Gruntowny remont przeszła w latach 1880-1883, wtedy przekształcono wieżę i sygnaturkę, a także oszalowano (obito deskami) ściany kościoła. W 1929 roku powiększono kościół, dzieląc jego korpus na dwie części i rozsuwając je. Między te dwie części wstawiono transept, czyli poprzeczną nawę. W tej postaci świątynia zachowała się do naszych czasów. Drewniany kościół jest zbudowany w konstrukcji zrębowej, jako jednonawowy, ze wspomnianym transeptem. Po stronie zachodniej znajduje się wieża o pochyłych ścianach, z kruchtą w przyziemiu. Od wschodu zamyka świątynię wieloboczne prezbiterium, do którego od północy przylega zakrystia, a od południa przedsionek.
Wnętrze świątyni nakrywają stropy, na skrzyżowaniu zaś nawy i transeptu wzniesiono pozorne sklepienie kopulaste. Pokrywa je – jak również ściany – wielobarwna polichromia figuralna i ornamentalna wykonana w latach 1929-1932 przez Józefa E. Dutkiewicza. Starsze malowidła ścienne (1776), przedstawiające sceny ze Starego Testamentu oraz św. Marię Magdalenę, zachowały się w kruchcie przy południowej ścianie nawy. Wykonał je zapewne miejscowy twórca, na co wskazuje ludowy charakter tych przedstawień. Najcenniejszym obiektem jest rzeźba Matki Bożej z Dzieciątkiem, znajdująca się w prawym ołtarzu bocznym, pochodząca z ok. 1420 roku. Figura ta, nazywana Madonną ze słonecznikiem (od trzymanego przez Maryję kwiatu). Jednym z najstarszych elementów jest kamienna chrzcielnica z 1506 roku, nieco młodsze są wczesnobarokowe, XVII-wieczne ołtarze boczne, wzbogacone o rokokowe detale. Rokokowe w formie są niezwykle bogato zdobione i barwnie polichromowane ławki, ambona i konfesjonały (1777). Późnobarokowy ołtarz główny, wykonany w 1864 r., mieści w części środkowej szczególnie czczony przez wiernych obraz Matki Bożej Radosnej, pochodzący z 1. poł. XVIII w. W świątyni znajduje się jeszcze kilka interesujących obrazów, m.in. Przemienienie Pańskie na górze Tabor (XVII w.).
Z kościołem w Ptaszkowej związany jest jeszcze jeden niezwykły zabytek – drewniana płaskorzeźba przedstawiająca modlącego się w Ogrojcu Chrystusa i dwóch śpiących apostołów. Do Ptaszkowej trafiła zapewne w XIX w. i znajdowała się w niszy na zewnątrz wschodniej ściany kościoła. W trakcie gruntownej konserwacji przeprowadzonej w latach 2000-2003 odsłonięto spod nawarstwień farb pierwotną strukturę rzeźby, a także odkryto kryptosygnaturę Wita Stwosza wplecioną w szatę św. Jana. Płaskorzeźba ta powstała zapewne dla krakowskiego kościoła Mariackiego ok. 1493-1495 roku Obecnie jest eksponowana w Muzeum Okręgowym w Nowym Sączu [źródło tekstu dnidziedzictwa.pl].
Zdjęcia wykonane podczas Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego
Obiekt znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej w Małopolsce
Zobacz też: X Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego w Grybowie i Ptaszkowej
Miasteczko Grybów jest położne w połowie drogi pomiędzy Nowym Sączem a Bieczem, nad rzeką Białą. Jego lokacji, na terenie istniejących już wsi, dokonał w 1340 roku król Kazimierz Wielki. Równocześnie powstała parafia grybowska wraz z ufundowanym przez tegoż króla murowanym kościołem, noszącym wezwanie św. Katarzyny.
Oprócz wspomnianego kościoła parafialnego w Grybowie istniały jeszcze kościoły św. Bernardyna, św. Anny i św. Krzyża. Najdłużej z nich przetrwał kościół św. Bernardyna, spalony w 1945 r. Ponad 600-letni kościół parafialny został ze względu na zły stan rozebrany w 1908 r. Na jego miejscu wzniesiono nową, istniejącą do dzisiaj, neogotycką, monumentalną świątynię. Ten halowy kościół o wnętrzu podzielonym trzydziestoma dwoma filarami powstał według projektu warszawskiego architekta Józefa P. Dziekońskiego, dokończonego przez Zdzisława Mączeńskiego.
Budynek plebanii wzniesiono, jak wskazuje data na belce stropowej, w 1699 roku. Jest on parterowy, zbudowany z drewna modrzewiowego w konstrukcji zrębowej, nakryty dachem czterospadowym. W zachodniej części budynku, w dużej sali, mieszczą się zbiory grybowskiego Muzeum Parafialnego. Pochodzą one głównie ze wspomnianych, nieistniejących już kościołów: parafialnego św. Katarzyny i drewnianego św. Bernardyna. Prezentowane są tutaj także obiekty z okolicznych cerkwi i kapliczek oraz z grybowskiej synagogi. Muzeum zawdzięcza swe istnienie tutejszemu proboszczowi, księdzu Janowi Solakowi, który założył je w 1946 roku, oraz księdzu Adamowi Kaźmierczykowi (proboszczowi w latach 1962-1987), który pomnożył jego zbiory.
Do najcenniejszych zbiorów należy z pewnością gotyckie (ok. 1450), malowane na desce przedstawienie św. Zofii z trzema córkami, wykonane przez warsztat z Małopolski, oraz późnogotycki obraz Świętej Rodziny. Na pierwszym planie znajdują się siedzące Maryja i św. Anna z małym Jezusem na kolanach, a za nimi stojący czterej mężczyźni (zapewne, między innymi, św. Józef i św. Joachim) ubrani w stroje noszone na początku XVI w. (oba obrazy znajdują się obecnie w Muzeum Diecezjalnym w Tarnowie).
Oprócz tych najstarszych obiektów znajduje się tutaj wiele XVIII- i XIX-wiecznych obrazów, rzeźb, a także wyrobów rzemiosła artystycznego, m.in. naczyń liturgicznych. Spośród obrazów do ciekawszych należy malowany na płótnie wizerunek św. Sebastiana, powstały w 1. poł. XVII w., wśród rzeźb – ekspresyjne przedstawienie św. Jana Nepomucena (2. poł. XVIII w.) Sztukę cerkiewną reprezentują ikony apostołów oraz Chrystusa Pantokratora (Sędziego), a także ozdobne ewangeliarze pochodzące z okolicznych cerkwi. W grybowskim Muzeum można także zobaczyć obiekty należące do kręgu tradycji żydowskiej. Są to świeczniki używane w domach w czasie świąt oraz kilkusetletni pergaminowy zwój Starego Testamentu [źródło tekstu dnidziedzictwa.pl].
Zdjęcia wykonane podczas Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego
Obiekt znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej w Małopolsce
Zobacz też: X Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego w Grybowie i Ptaszkowej
Wzmianki o wsi Laskowa pochodzą z 1402 roku była ona wtedy własnością rodziny Laskowskich. W roku 1688 zadłużone dobra Laskowa Górna i Dolna zakupił krakowski biskup Jan Małachowski i przekazał Zgromadzeniu Księży Misjonarzy w Krakowie. Przebudowali oni istniejący tam dwór (z 1550 roku), urządzając w nim kaplicę. Księża Misjonarze opiekowali się dworkiem do lat 80. XVIII wieku.
Dwór w Laskowej jest parterowym budynkiem nakrytym wysokim gontowym dachem łamanym. Ten rodzaj nakrycia budynku określany jest dachem polskim, w typie zwanym krakowskim. Dwór rozplanowany jest w formie prostokąta podzielonego na trzy podłużne trakty, z sienią pośrodku i pokojami mieszkalnymi po obu stronach, znaczną część traktu północnego zajmuje dawna kaplica [tekst na podstawie książki Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego].
